Jicht

Jicht zonder relevante co-morbiditeit. Als zorgverlener met patiënt heeft vastgesteld dat patiënt zelfstandig aan de slag kan met het toepassen richtlijnen goede voeding en gezonde leefstijl.

Hier vind je relevante informatie o.a. brochures en online hulpprogramma’s

• Voedingscentrum: brochure Minder zout eten
• Nierstichting: tools Bewust met zout

Jicht zonder relevante co-morbiditeit. Heeft patiënt vragen over het toepassen van richtlijnen goede voeding, dan is individuele zorg met een algemeen voedingsadvies aangewezen.

Algemeen voedingsadvies door (huis)arts, praktijkondersteuner en (wijk/gespecialiseerd) verpleegkundige

Patiënten moeten gestimuleerd worden om een gezond gewicht na te streven, een ruime hoeveelheid drinkvocht te gebruiken, rood vlees en vis te matigen, alcohol te matigen, te bewegen in overeenstemming met de beweegrichtlijnen en te stoppen met roken.

Een deel van de patiënten met jicht valt mogelijk onder de geprotocolleerde zorg voor patiënten met CVRM of diabetes.

• Drinkadvies: 2.5 – 3 liter per dag met vermijding van suiker- en alcoholhoudende dranken.
• Geef voedingsadvies conform de Richtlijnen Goede Voeding, met extra aandacht voor maximaal 5 tot 6 gram zout per dag. Dit betreft alle soorten zout, zoals zeezout en mineralenzout.
• Vitamine D: geef suppletieadvies conform de Gezondheidsraad. 
• Bij overgewicht (BMI >25 kg/m², 65+ >28 kg/m²) streef naar een gezond gewicht. Aandacht voor ongewenste gewichtstoename bij stoppen met roken.
• Beweegadvies conform de Beweegrichtlijnen
• Ondersteun bij het stoppen of minderen van (problematisch) alcoholgebruik en roken.
• Zie voor leefstijladvies: NHG-Zorgmodules Leefstijl

Jicht, eventueel met co-morbiditeit als de acties beschreven bij zorgprofiel 1 en 2 niet hebben geresulteerd in het adequaat beperken van de met voeding en gedrag samenhangende risicofactoren. Voorbeelden: het niet behalen van de beoogde urineproductie van minimaal 2 liter of het niet bereiken van beoogde gewichtsverlies.

Dieetbehandeling gericht op het voorkomen, opheffen, verminderen of compenseren van met voeding samenhangende of door voeding beïnvloedbare stoornissen, beperkingen en participatieproblemen, conform richtlijnen indien aanwezig.

Behandeling van factoren die invloed hebben op de recidiefkans:

• rood vlees, bewerkt(e) vlees en vleeswaren, orgaanvlees
• vis, schaal- en schelpdieren
• gistextract
• suiker, fructose (HFCS, GFS, FGS)
• vocht
• alcohol (met name bier en sterke drank)

Drinkadvies: 2.5 – 3 liter per dag met vermijding van suiker- en alcoholhoudende dranken. Om perioden met relatieve uitdroging te voorkomen is het belangrijk om ook in de avond en zo mogelijk in de nacht voldoende te drinken.

Cardiovasculair risicomanagement, met aandacht voor onverzadigd vet en zout.

Leefstijladvies: bij overgewicht (BMI >25 kg/m2, 65+ >28 kg/m2) streef naar een gezond gewicht m.b.v. Richtlijnen Goede Voeding en schijf van vijf. Gewichtsverlies max. 0.5 kg/week. Begeleiding gericht op gedragsverandering om blijvend gewichtsverlies te behalen (zoals intensiveren lichaamsbeweging).

Jicht in combinatie met chronische nierschade met matig of sterk verhoogd risico volgens classificatie CNS, autosomaal dominante polycysteuze nierziekte, nierstenen of status na niertransplantatie onder behandeling van een nefroloog.

Specialistische dieetbehandeling kan o.a. geïndiceerd zijn wegens complexiteit van de aandoening(en) of complexiteit van de doelgroep

Integratie van de dieetkenmerken bij jicht en chronische nierschade of nierstenen. Van belang zijn intensivering van de behandeling van progressiefactoren, behandeling van complicaties (hyperfosfatemie, hyperkaliëmie, vochtretentie, verslechtering voedingstoestand) en cardiovasculair risicomanagement.