Uitdagingen en uitgangspunten

Binnen de implementatie van hybride zorg herkennen we verschillende uitdagingen en uitgangspunten.

Beperkende factoren van de zorgvrager
In sommige regio’s is de concentratie patiënten met laaggeletterdheid en/of beperkte digitale gezondheidsvaardigheden hoger, dit vraagt mogelijk om een meer fysieke invulling van de paramedische behandeling. Ook vragen sommige doelgroepen/diagnoses en/of hulpvragen om een meer fysieke aanpak. Een andere beperkende factor is dat zorgvragers soms niet de financiële middelen hebben voor digitale devices.

Marktontwikkelingen buiten professionele standaarden
De ontwikkelingen in de markt op het vlak van digitalisering gaan snel, ondernemers zien kansen en ontwikkelen toepassingen zonder betrokkenheid van paramedici of toetsing aan kwaliteitskaders of beroepsprofielen voor paramedische zorg. Dit leidt tot een wildgroei aan applicaties die niet aan de professionele standaarden voldoen.

Kostenstijging
Paramedici willen meegaan met nieuwe ontwikkelingen. Tegelijkertijd vormen de toenemende kosten een bedreiging voor een gezonde bedrijfsvoering. Door oplopende ICT-kosten stijgen de licentiekosten voor de praktijk, zonder gelijk oplopende stijging van tarieven ontstaat hier een disbalans. De oplopende licentiekosten zijn een belemmering voor opschaling.

Langer thuis is niet per se efficiënter voor de paramedicus
De behandeling van patiënten die door de inzet van digitale interventies en ondersteuning langer thuis kunnen wonen, is niet per definitie efficiënter voor de paramedische zorg in de eerste lijn. Het kan juist betekenen dat dit meer huisbezoek vraagt, naast de inzet van digitale interventies. Daarmee is hybride zorg voor de zorg als geheel kostenefficiënter, omdat het opnametijd bespaart. Voor de paramedicus in de eerstelijn is dit mogelijk inefficiënter omdat dit meer huisbezoek vraagt. De efficiëntiewinst van de inzet van hybride zorg ligt in dit geval buiten de paramedische sector.

Zicht hebben en houden op de mogelijkheden
Kennis hebben van de mogelijkheden en dit bijhouden vraagt tijd. Die is schaars, de kleinschaligheid van praktijken of vakgroepen van paramedici in instellingen heeft als gevolg dat er enerzijds geen tijd is om ontwikkelingen bij te houden en er anderzijds geen tijd is om deze te vertalen naar innovatie in het eigen werk. Innovatie in de paramedische zorg krijgt hierdoor maar moeizaam vorm.

Steeds complexere ICT werkomgeving
Naast het EPD heeft de paramedicus andere applicaties in gebruik, die veelal niet gekoppeld zijn aan het EPD. In de eerstelijnspraktijk is koppeling met het EPD niet altijd mogelijk of lastig vanwege de kleinschaligheid van EPD-leveranciers en het grote aantal deelapplicaties, waardoor realisatie van koppelingen of goede integraties niet haalbaar zijn of wordt doorbelast aan de praktijk. In de tweedelijn heeft de paramedicus weinig tot geen invloed op het ICT-landschap en keuze voor gebruik van applicaties. Dit kan leiden tot een versnipperd ICT-landschap met administratieve lastverzwaring als gevolg. Dit is een drempel voor adoptie van hybride zorg.

Beperkte invloed op de ontwikkeling door leveranciers
De invloed van de paramedicus op de ontwikkeling van EPD’s en andere software is zeer beperkt. Vanwege de kleinschaligheid van praktijken ontwikkelen software-partijen bij voorkeur generieke functionaliteiten, die daardoor niet altijd goed aansluiten bij de werkprocessen van de paramedicus.

Verhoging administratieve last door digitale samenwerking
Door gebruik van ZorgNetwerkOmgevingen (ZNO) of ketenzorgsystemen en/of niet gekoppelde digitale zorgapplicaties en een veelheid aan puntoplossingen ontstaat er een versnipperd ICT-landschap. Dit kan leiden tot dubbele registratielast voor de paramedicus, door ontbrekende databeschikbaarheid of koppelingen. Handmatige afhandeling van dubbele registraties is daarnaast foutgevoelig. Daarbij komt dat de paramedicus niet altijd betrokken wordt bij keuzes in applicaties voor regionale samenwerking.

Ethiek/wet- en regelgeving rondom de inzet van AI in de zorg
De ontwikkelingen op het vlak van AI gaan steeds sneller. Wet- en regelgeving maar ook ethiek en normen rondom de inzet van AI hebben een achterstand ten opzichte van de mogelijkheden. Dit vraagt aandacht voor kwaliteitskaders. Tegelijkertijd kan achterblijvende wet- en regelgeving belemmerend zijn voor innovatie.

Veranderende beroepsidentiteit en adoptie
De inzet van hybride paramedische zorg heeft invloed op de beroepsuitoefening en beroepsidentiteit van de paramedicus. Door gebruik van digitale middelen verschuift een deel van het werk van de paramedicus van praktisch handelend naar adviserend en ondersteunend met digitale middelen. Dit vraagt aandacht om tot goede adoptie te kunnen komen.

Toegankelijkheid van zorg in het geding bij te sterke focus op hybride aanbod
Bij de ontwikkeling en met name opschaling van digitale mogelijkheden moeten we oog houden voor degenen die hier niet in mee kunnen. Dit zal vragen om behoud van huidige niet-digitale mogelijkheden voor niet digitaal vaardige patiënten.

Hybride behandeling is de basis, met ruimte om dit op maat in te zetten
Er is oog en ruimte voor de mogelijkheid om een paramedisch zorgproces 100% met fysiek behandelcontact in te richten, zonder digitale componenten. De context van de patiënt is hierbij leidend.

Innovatie is ingebed in kwaliteitsstandaarden voor paramedische zorg
Innovatie, hybride zorg en benutting van AI, komen altijd tot stand met betrokkenheid van paramedici en toetsing aan de kwaliteitsstandaarden. Deze professionele en evidence based standaarden voor paramedische zorg zijn de basis voor iedere digitale innovatie in de paramedische sector.

Hybride paramedische zorg is veilig
Gebruikte applicaties om hybride paramedische zorg te bieden voldoen aan wet- en regelgeving voor privacy en dataveiligheid.

Hybride zorg heeft een gezonde duurzame financiering
Inzet van hybride zorg mag niet tot onevenredige kostenstijging voor paramedicus of patiënt leiden, per saldo dient er een gezonde balans te zijn tussen kosten en opbrengsten bij inzet van hybride paramedische behandeling.

De meerwaarde van hybride zorg wordt breed bezien
Innovatie in de paramedische zorg, als onderdeel van eerstelijnszorg en regionale hybride netwerkzorg dient tot meerwaarde in de totaalketen te leiden en aan te sluiten bij landelijke zorgtransformatie richting passende en aantoonbare zorg. Efficiëntiewinst dient gezocht te worden in de keten en transformatie van zorg, niet binnen de paramedische sector an sich.

Innovatiemeerwaarde is in balans
Bij iedere innovatie dient de meerwaarde op te wegen tegen de potentiële administratieve lastenverzwaring. Innovatiemeerwaarde elders kan geen administratieve lastenverzwaring bij paramedische zorg als gevolg hebben.

De paramedicus heeft invloed op ICT-landschap
Bij de doorontwikkeling van hybride (netwerk)zorg en paramedische zorg heeft de paramedicus in samenspraak met de beroepsvereniging voldoende invloed op het ICT-landschap en is er in de landelijke koers en bij opschaling oog voor het risico van administratieve lastenverzwaring.

Innovatie vraagt inspraak
‘The whole system in the room’ is de basis voor verkenning en vormgeving van innovatie. Met andere woorden, innovatie kan niet zonder betrokkenheid van de paramedicus vorm krijgen.

Innovatie vraagt om experimenteerruimte
Innovatie vraagt om tijd, financiële middelen en experimenteerruimte voor innovatie. De tijd om kennis te nemen van landelijke ontwikkelingen is beperkt in de paramedische zorg, dit dient komende jaren vorm te krijgen in duurzame afspraken met zorginkopers.

Innovatie vraagt om kennis en krachtenbundeling
De beroepsvereniging is de aangewezen partner om kennis te verbinden en krachten te bundelen. De beroepsvereniging heeft ook een rol in de doorontwikkeling van de beroepsidentiteit, tot een paramedisch beroepsprofiel waar digitalisering een onderdeel van is. Alleen door samenwerking binnen de paramedische beroepsgroep en tussen paramedische beroepsgroepen onderling kan innovatie in de paramedische praktijk vorm krijgen, kunnen uitdagingen geadresseerd worden en opschaling aangejaagd.

Duidelijke bekostigingsafspraken
Opschaling vraagt om heldere en passende bekostigingsafspraken. Omdat hybride paramedische zorg anders vorm krijgt door de inzet van digitale mogelijkheden is de zorg minder ‘consult-georiënteerd’. Daarnaast dienen vergoeding en kosten in balans te zijn, oplopende kosten voor softwarelicenties zorgen nu voor een disbalans. Dit vraagt andere tarieven en andersoortige bekostiging.