Ga door naar hoofdcontent
misc/arrow-dots-black Richtlijnenmisc/arrow-dots-blackRichtlijnen maag-darm-leverziekten
Overzicht richtlijnen

Richtlijnen maag-darm-leverziekten

Initiatief
Laatst beoordeeld
Diverse organisaties
1 september 2020

Functionele diarree (peuterdiarree)

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Dieetbehandelingsrichtlijn Chronische niet-specifieke diarree op peuterleeftijd (CNSD)2010 UitgeversDiëtisten2015

Obstipatie

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Richtlijn Obstipatie bij kinderen van 0 tot 18 jaarNVK en NHGMultidisciplinair2009
Dieetbehandelingsrichtlijn Chronische obstipatie2010 UitgeversDiëtisten2011

Prikkelbare darm syndroom

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Multidisciplinaire richtlijn Diagnostiek en behandeling van het prikkelbaredarmsyndroom (PDS)NHG
Behandelaars eerste en tweede lijn		2011 – Wordt herzien
Standaard PrikkelbaredarmsyndroomNHGHuisartsen2012
Dieetbehandelingsrichtlijn Divertikelziekte en IBS (Irritable Bowel Syndrome)2010 UitgeversDiëtisten2009
Systematic review and evidence-based practice guidelines for the dietary management of irritable bowel syndrome in adultsBritish Dietetic AssociationDiëtisten2016
Systematic review of systematic reviews and evidence?based practice guidelines for the use of probiotics in the management of irritable bowel syndrome in adults (2016 update)British Dietetic AssociationDiëtisten2016
Irritable Bowel Syndrome: Contemporary Nutrition Management Strategies–Diëtisten2014

Lactose-intolerantie

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Dieetbehandelingsrichtlijn Lactose-intolerantie2010 UitgeversDiëtisten2015

IBD (Colitis en Crohn)

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Richtlijn Diagnostiek en Behandeling van Inflammatoire Darmziekten bij VolwassenenCBOMultidisciplinair2009
Richtlijn Diagnostiek en behandeling van inflammatoire darmziekten bij kinderenNVKMultidisciplinair2018
Dieetbehandelingsrichtlijn Inflammatoire darmziekten (Inflammatory Bowel Disease, IBD): colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn2010 UitgeversDiëtisten2019
ESPEN guideline: Clinical nutrition in inflammatory bowel diseaseESPENMultidisciplinair2017
Practical guideline Clinical Nutrition in inflammatory bowel diseaseESPENMultidisciplinair2020
Evidence-based guidelines for the dietary management of Crohn’s disease in adultsBritish Dietetic AssociationDiëtisten2014
Research Gaps in Diet and Nutrition in Inflammatory Bowel Disease. A Topical Review by D-ECCO Working GroupDietitians of ECCODiëtisten2017

Coeliakie

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Richtlijn Coeliakie en Dermatitis HerpetiformisCBO en Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-LeverartsenMultidisciplinair2008 – In herziening
Dieetbehandelingsrichtlijn Coeliakie/dermatitis herpetiformis2010 UitgeversDiëtisten2014 – In herziening
Richtlijn diagnostiek van Coeliakie bij kinderenNVKMultidisciplinair2008
Guidelines for diagnosing coeliac diseaseESPGHANMultidisciplinair2019
Guideline for coeliac disease and other gluten-related disordersEuropean Society for the Study of Coeliac Disease (ESsCD)Multidisciplinair2019
European Society Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition Guidelines for Diagnosing Coeliac DiseaseEuropean Society Paediatric GastroenterologyMultidisciplinair2020
European Society for the Study of Coeliac Disease (ESsCD) guideline for coeliac disease and other gluten-related disordersEuropean Society for the Study of Coeliac DiseaseMultidisciplinair2019

Lever(falen)

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Dieetbehandelingsrichtlijn Leveraandoeningen2010 UitgeversDiëtisten2013
Guideline on clinical nutrition in liver diseaseESPENMultidisciplinair2019
EASL Clinical Practice Guidelines on nutrition in chronic liver diseaseEuropean Association for the Study of the Liver (EASL)Multidisciplinair2018
EASL–EASD–EASO Clinical Practice Guideline Non-alcoholic Fatty Liver Disease
EASL European Association for the Study of the Liver (EASL)		European Association for the Study of the Liver (EASL), European Association for the Study of Diabetes (EASD), European Association for the Study of Obesity (EASO)Multidisciplinair2016
Guidelines for nutrition in liver disease and transplantationESPENMultidisciplinair1997

Pancreas(falen)

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Dieetbehandelingsrichtlijn Acute en chronische pancreatitis2010 UitgeversDiëtisten2015
Guideline on clinical nutrition in acute and chronic pancreatitisESPENMultidisciplinair2020
Guidelines on nutrition in acute pancreatitisESPENMultidisciplinair2002
Evidence-based guidelines for the management of acute pancreatitisAcute / chronische pancreatitis
Working Group IAP / APA		Multidisciplinair2013

MDL-oncologie

Zie richtlijnen oncologie

Ileostoma

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Dieetbehandelingsrichtlijn Ileostoma2010 UitgeversDiëtisten2007

Short bowel syndroom en Darmfalen

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Dieetbehandelingsrichtlijn Short Bowel Syndroom2010 UitgeversDiëtisten2011
Definition and classification of intestinal failure in adultsESPENMultidisciplinair2015
Richtlijn darmfalenNederlands Voedingsteam OverlegMultidisciplinair2020 – In ontwikkeling
Guidelines on chronic intestinal failure in adultsESPENMultidisciplinair2016
Management of acute intestinal failure: A position paperEuropean Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ESPEN) Special Interest GroupMultidisciplinair2016

Oesophagus/maag(falen)

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Multidisciplinaire Richtlijn MaagklachtenCBO en NHGMultidisciplinair2004
Standaard MaagklachtenNHGHuisartsen2013
Richtlijn gastro-oesofageale reflux(ziekte) bij kinderen van 0-18 jaarNederlandse Vereniging van Maag-Darm-LeverartsenMaag-lever-darmartsen2019
Dieetbehandelingsrichtlijn Voeding bij stoornissen van maag en slokdarm bij volwassenen2010 UitgeversDiëtisten2017

Cystic Fibrosis

RichtlijnOntwikkelaar / eigenaarDoelgroepOntwikkeljaar
Richtlijn Diagnostiek en behandeling Cystic FibrosisCBO en Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose, NVK, Nederlandse Cystic Fibrosis StichtingMultidisciplinair2009
Dieetbehandelingsrichtlijn 20. Cystic fibrosis2010 UitgeversDiëtisten2012
Kwaliteitsstandaard Cystic FibrosisNVALT / NVKMultidisciplinair2019
Guidelines on nutrition care for infants, children, and adults with cystic fibrosisESPEN-ESPGHAN-ECFSMultidisciplinair2016
Highlights from the nutrition guidelines for cystic fibrosis in Australia and New ZealandCF dietitians Australië en Nieuws ZeelandDiëtisten2010
Inhoudsopgave
Functionele diarree (peuterdiarree)
Obstipatie
Prikkelbare darm syndroom
Lactose-intolerantie
IBD (Colitis en Crohn)
Coeliakie
Lever(falen)
Pancreas(falen)
MDL-oncologie
Ileostoma
Short bowel syndroom en Darmfalen
Oesophagus/maag(falen)
Cystic Fibrosis

Deze inventarisatie is uitgevoerd door:

  • ir. Caroelien Schuurman
  • Hinke Kruizenga
  • Wendy van Koningsbruggen
  • Wineke Remijnse – Meester