Nieuwe richtlijn Hyperemesis Gravidarum
Woensdag 5 februari 2025
Onlangs is de nieuwe richtlijn voor behandeling van Hyperemesis Gravidarum (HG), een ernstige vorm van zwangerschapsmisselijkheid, gelanceerd. De richtlijn biedt een evidence-based overzicht van de beste zorg voor patiënten met deze aandoening en is daarmee een hulpmiddel voor alle zorgverleners die betrokken zijn bij de zorg, zowel in de eerste, tweede als derde lijn. Laura Schram, diëtist in het Tergooi MC, was betrokken bij de ontwikkeling van deze nieuwe richtlijn.
Veel zwangere vrouwen ervaren misselijkheid, maar bij ongeveer 3% is het zo ernstig dat ze niet meer normaal kunnen eten en drinken. Dit noemen we hyperemesis gravidarum (HG). “Sommige vrouwen blijven de hele zwangerschap misselijk en extreem vermoeid,” vertelt diëtist Laura Schram. “Dit heeft niet alleen invloed op hun gezondheid, maar ook op hun werk, sociale leven en mentale welzijn. Zodanig dat ze niet meer kunnen functioneren.”
Een nieuwe richtlijn voor betere zorg
Tot voor kort ontbrak een duidelijke richtlijn voor de behandeling van HG. “Vrouwen kregen vaak te horen dat misselijkheid ‘erbij hoort’, waardoor hun klachten niet serieus werden genomen,” zegt Laura. Met de komst van de nieuwe richtlijn is er nu meer aandacht voor verschillende behandelopties, waaronder medicatie, vochtinfusen, voedingstoestand en begeleiding door zorgprofessionals.
De cruciale rol van de diëtist
Voor diëtisten is deze richtlijn een belangrijke stap. “De voedingsinname bij HG is extreem moeizaam en niemand weet hoe lang de klachten gaan aanhouden,” legt Laura uit. Dit brengt risico’s met zich mee, zoals tekorten aan macronutriënten, elektrolyten en vitamines. Ook is er een verhoogd risico op het refeeding-syndroom wanneer vrouwen na een lange periode van weinig eten weer beginnen met voeding. Dankzij de richtlijn is er nu meer duidelijkheid over hoe diëtisten deze vrouwen kunnen ondersteunen.
Een doorbraak in medicatiegebruik
Eerder werd voorzichtig omgegaan met medicatie tegen misselijkheid. “Vrouwen mochten sommige medicijnen maar vijf dagen gebruiken, terwijl er geen wetenschappelijke basis was om het daarna te stoppen,” zegt Laura. Hierdoor kwam de misselijkheid weer in alle hevigheid terug. Dankzij de richtlijn is er nu een beter onderbouwd beleid voor medicatiegebruik, wat hopelijk leidt tot minder onnodig lijden.
Waarom Laura zich inzette voor deze richtlijn
Laura werd in 2021 benaderd om mee te werken aan de richtlijn, mede door positieve recensies op Zorgkaart Nederland. “HG-patiënten waren lang een ongehoorde groep. Ik wilde bijdragen aan een betere behandeling en ervoor zorgen dat diëtisten sneller worden ingeschakeld.” Haar rol bestond uit het meelezen en geven van feedback op de richtlijn. “Alles verliep digitaal en het kostte tijd, maar het was de moeite waard.”
Wat heeft de richtlijn opgeleverd?
Sinds de publicatie van de richtlijn hopen we dat we als diëtisten sneller betrokken worden voor een optimale behandeling van vrouwen met HG. Dat er dus meer aandacht komt voor de rol van diëtisten in de behandeling van HG. “Er is nu een HG-diëtistennetwerk en er worden trainingen gegeven aan collega-diëtisten,” vertelt Laura. “Daarnaast proberen we ook bij o.a. verloskundigenpraktijken en huisartsen zoveel mogelijk te netwerken, waardoor snellere doorverwijzingen mogelijk zijn.”
Een aanrader voor andere diëtisten
Voor collega-diëtisten die overwegen bij te dragen aan een richtlijn, heeft Laura een duidelijke boodschap: “Doen! Het helpt niet alleen de patiënten, maar ook de positie van diëtisten binnen de zorg. Samen kunnen we een verschil maken.”