Screening van ondervoeding binnen de geriatrische revalidatie; een vergelijking tussen de SNAQrc en de GLIM-criteria
Maandag 5 februari 2024
De SNAQrc is een screeningstool voor ondervoeding in de revalidatiezorg (1). Enkele onderzoeken tonen de prevalentie van ondervoeding binnen de geriatrische revalidatie aan (2,3). Deze prevalentiecijfers zijn mogelijk incorrect wegens onvolledig uitvragen van de GLIM-criteria. Nienke Bulstra van de Haagse Hogeschool deed er onderzoek naar en dong mee naar de NVD Scriptieprijs 2023.
De onderzoeksvraag van de studie is tweeledig: In welke mate wordt binnen de geriatrische revalidatie van Laurens Intermezzo Zuid (IMZ) in Rotterdam, bij binnenkomende cliënten, ondervoeding herkend met de SNAQrc? En ten tweede, worden ondervoede cliënten doorverwezen naar de diëtist voor de behandeling van ondervoeding, uitgaande van de diagnose ondervoeding op basis van de wereldwijde consensuscriteria GLIM?
Onderzoeksmethode
Voor dit cross-sectioneel, kwantitatief onderzoek is gedurende zeven weken bij alle binnenkomende cliënten data verzameld omtrent de screening met de SNAQrc en verwijzingen naar de diëtist. Dit is vergeleken met de diagnose ondervoeding volgens de wereldwijde consensus GLIM. Data zijn geanalyseerd door middel van beschrijvende statistiek, significantie tussen variabelen is getoetst.
Resultaten
Het onderzoek laat zien dat de SNAQrc de hoeveelheid ondervoede cliënten overschat. Echter, bij een correcte screening herkent de SNAQrc vrijwel alle ondervoede cliënten. Foutieve screening en verwerking van data in de praktijk is mogelijk de oorzaak voor het onvoldoende doorverwijzen van ondervoede cliënten naar de diëtist voor de behandeling van ondervoeding. De in dit onderzoek gevonden prevalentie van ondervoeding is in overeenstemming met de verwachting die eerdere onderzoeken aangetoond hebben.
Toepassing voor de praktijk
Het onderzoek laat zien dat er nog verbetering mogelijk is in de screening met de SNAQrc in de praktijk, de verwerking hiervan en de hoeveelheid verwijzingen naar de diëtist voor de behandeling van ondervoeding bij ondervoede cliënten. Geadviseerd wordt om bij verwijzing voor de behandeling van ondervoeding bij een SNAQrc-score ROOD aan de hand van de GLIM-criteria de diagnose ondervoeding vast te stellen om overschatting van de hoeveelheid ondervoede cliënten te voorkomen.
Geadviseerd wordt om zowel in de praktijk al bij onderzoek alle vijf GLIM-criteria, waaronder de spiermassa, in kaart te brengen voor een volledig beeld van de diagnose ondervoeding.
Auteurs: Nienke E. Bulstra (a), Laila Apostolescu – Rietbergen (b), Petra de Vreede – Wassenaar (c en d). Jacqueline A.E. Langius (d).
a Studentonderzoeker voeding en diëtetiek, De Haagse Hogeschool, Den Haag, 19038720@student.hhs.nl, b Diëtist geriatrisch revalidatiecentrum Laurens IMZ, l.apostolescurietbergen@laurens.nl, c Diëtist geriatrisch revalidatiecentrum Laurens IMZ,, p.wassenaar@laurens.nl, d Hogeschoolhoofddocent-onderzoeker voeding en diëtetiek en het lectoraat revalidatie & technologie, De Haagse Hogeschool, Den Haag, j.a.e.langius@hhs.nl
Literatuurlijst
1 Kruizenga HM, de Vet HC, Van Marissing CM et al. (2010). The SNAQ(RC), an easy traffic light system as a first step in the recognition of undernutrition in residential care. The journal of nutrition, health & aging 2010;14(2):83–89.
2 Clark AB, Reijnierse EM, Lim WK et al. Prevalence of malnutrition comparing the GLIM criteria, ESPEN definition and MST malnutrition risk in geriatric rehabilitation patients: RESORT. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland) 2020;39(11):3504–3511.
3 van Zwienen-Pot JI, Visser M, Kuijpers M et al. Undernutrition in nursing home rehabilitation patients. Clinical nutrition (Edinburgh, Scotland) 2017;36(3):755–759.
Bekijk hier de video waarin Nienke Bulstra haar onderzoek toelicht.