Winnaar Young Professional Award: ‘Meer aandacht nodig voor voedselonzekerheid’
Maandag 13 september 2021
Voedingsonderzoeker Laura van der Velde won op het VoedingNL-congres ‘Vet en metabole gezondheid’ de Young Professional Award. Ze vertelt over haar onderzoek, en ook waarom deze prijs in haar ogen zo belangrijk is.
Wat onderzoek je?
“Voedselonzekerheid in Nederland, met name in de achterstandswijken in Den Haag. Dat is ook het onderwerp van mijn promotieonderzoek aan de LUMC-Campus Den Haag. Ik begon daarmee in 2017 en hoop er dit najaar op te promoveren. In Haagse achterstandswijken is zo’n 25 procent van de bewoners ‘voedselonzeker’. Dat wil zeggen dat ze onvoldoende fysieke en economische toegang hebben tot voldoende en gezond eten. We onderzoeken hoe vaak en bij wie dit voorkomt, wat de oorzaken en gevolgen zijn, en wat we eraan kunnen doen.”
Wat zijn je opvallendste bevindingen?
“Dat voedselonzekerheid op best grote schaal voorkomt in Nederland, veel meer dan mensen denken. En dat het vaak wordt verward met armoede. Ik kom zelf uit Den Haag, maar ook voor mij was het een onbekend probleem. Wat mij verder opviel was dat mensen die voedselonzeker zijn doorgaans heel goed weten wat gezonde voeding is. Maar om verschillende redenen lukt het ze vaak toch niet om gezond te eten.”
Wat zijn de oorzaken?
“Door sociale, financiële en omgevingsbarrières. Ze krijgen bijvoorbeeld weinig steun om gezond te eten van familie en vrienden. Of ze hebben cultureel bepaalde (minder gezonde) eetgewoonten. Ook komt het vaak voor dat ze geen geld hebben voor duurdere producten, zoals groente, fruit en vis. Of ze hebben stress door financiële zorgen. Een andere oorzaak is het aanbod in de buurt; soms zijn er veel (goedkope) fastfoodrestaurants en is het aanbod aan gezonde voeding minimaal.”
Wat kunnen we eraan doen?
“Er moet om te beginnen meer aandacht voor komen. Verder zouden we, net als in de Verenigde Staten, regelmatig moeten monitoren hoe groot het probleem is, waar de knelpunten zitten en hoe patronen zich ontwikkelen. Screening zou mee kunnen met de VCP of met onderzoeken van de GGD. Ook zou het aanbod van de Voedselbank gezonder kunnen. Maar deze groep mensen moet vooral gezien en gehoord worden. En er moet passende hulp komen om deze mensen beter bij te staan en verder te helpen.”
Wat kan hen helpen?
“Wees er alert op dat voedselonzekerheid bestaat. En vraag door. Er is een bepaalde schaamte. En mensen zien het probleem wel, maar weten niet hoe ze dat onder hun omstandigheden en met hun (gebrek aan) middelen moeten oplossen. De sleutel is om het aan te kaarten, uit te vragen en adviezen te geven voor hun specifieke situatie; dat is heel belangrijk.”
Waarom dong je mee naar de Award?
“Om het probleem onder de aandacht te brengen, en dan vooral bij een ander publiek dan dat ik doorgaans bereik met mijn wetenschappelijke publicaties. De deelnemers aan het VoedingNL-congres werken in de voedingspraktijk, zij zijn een belangrijke schakel. Daarom ben ik zo blij met de winst: er is weer even volop aandacht voor. En aandacht is naar mijn idee het begin van de oplossing.”