Factsheet ‘Fysiotherapie & Diëtetiek’
Maandag 17 januari 2022Student Inger Wolters aan de deeltijdopleiding Voeding en Diëtetiek in Den Haag ontwikkelde een factsheet om de samenwerking tussen diëtisten en fysiotherapeuten te verbeteren.
Op basis van 5 diepte-interviews en twaalf anonieme online enquêtes bij fysiotherapeuten van Sport Medisch Centrum FysioMed te Amsterdam, concludeerde Wolters dat er onder deze groep (nog) onvoldoende kennis is over de meerwaarde van de diëtist.
Fysiotherapeuten missen informatie over welke cliënten doorverwezen kunnen worden naar de diëtist. Daarom ontwikkelde Wolters de factsheet ‘Fysiotherapie & Diëtetiek’. Ook gaf sportdiëtist Esther van Etten een presentatie, zij heeft haar eigen praktijk in hetzelfde pand.
Samenwerken is belangrijk
Voor Sport Medisch Centrum FysioMed (SMC FysioMed) is het een constante uitdaging om alle inpandige kennis en expertise te benutten en door te vertalen in het zorgproduct; Get Fit – Be Fit – Stay Fit – Top Fit. Bij Dit zorgproduct gaat het niet enkel om fit worden maar juist ook om fit blijven, waarbij er een juiste balans is tussen lichaam, geest én energie. De patiëntengroep van SMC FysioMed bestaat uit topsporters, recreatieve sporters en niet-sporters waarbij beweging een belangrijk onderdeel is in hun leven.
Voeding is een essentieel onderdeel van fit worden en blijven, en verdient meer aandacht. Een goede samenwerking tussen de fysiotherapeut en de diëtist kan hieraan bijdragen. Wanneer de voeding van een cliënt niet optimaal is, bijvoorbeeld omdat het eetpatroon niet volwaardig is, kunnen tekorten ontstaan. Ook kunnen lichamelijke klachten als pijn of vermoeidheid van invloed zijn op de voedingsinname. De hierdoor ontstane tekorten kunnen zijn nadelig voor het herstel of verloop van de behandeling. Kortom, samenwerking tussen de fysiotherapeut en de diëtist is belangrijk.
Voeding onderdeel behandeling
Tijdens de presentatie benadrukte van Etten niet alleen het belang van samenwerken, ook de rol van voeding bij een behandeling door de fysiotherapeut stond centraal. Relevante vragen over voeding die de fysiotherapeuten aan hun patiënt kunnen stellen tijdens hun spreekuur werden benoemd. Enkele voorbeelden:
- Hoe gaat het met eten
- Bent u de laatste tijd veel afgevallen?
Zo kan voeding op een laagdrempelige manier onderdeel worden van de behandeling.
Na de presentatie gaven de fysiotherapeuten aan dat ze meer inzicht hadden gekregen in de rol en het belang van voeding bij herstel. Ook gaven zij aan dat zij zich niet bewust waren hoe complex voeding en een passend voedingsadvies kunnen zijn.
Esther van Etten, sportdiëtist
“Samenwerken met verschillende disciplines,maakt je vak leuker en interessanter.”
Drie stappen
Om fysiotherapeuten te stimuleren te vragen naar de voeding van hun cliënten, zijn er 3 stappen opgenomen;
- Vraag naar de voeding
- Kijk naar signalen
- Verwijs door
Zo kunnen cliënten tijdig worden doorverwezen. Een tijdige doorverwijzing levert een belangrijke bijdrage aan het behandelresultaat, zoals bijvoorbeeld een sneller herstel. Verder is de factsheet onderverdeeld in 4 groepen, afgestemd op het type cliënten van SMC FysioMed;
- Voeding & Sport
- Voeding & Gewicht
- Voeding & Revalidatie
- Voeding & Ondersteuning
Positieve bevindingen
Inmiddels hangt de factsheet in alle behandelkamers. De reacties zijn positief. Uit een enquête onder de fysiotherapeuten blijkt dat de factsheet:
- eventuele twijfels rondom het doorverwijzen naar de diëtist wegneemt
- hen stimuleert om te vragen naar de voeding van cliënten
Persoonlijk contact onmisbaar
Hoewel de factsheet twijfels wegneemt rondom doorverwijzen, geven de fysiotherapeuten ook aan dat persoonlijk kennismaken en regelmatig contact met de diëtist van belang zijn. Het factsheet is van meerwaarde maar persoonlijk contact is onmisbaar.
Auteurs
Inger Wolters, derdejaarsstudent deeltijdopleiding Voeding en Diëtetiek, Haagse Hogeschool, I.Wolters@student.hhs.nl
Jasper Beckerman, opdrachtgever SMC Fysiomed Amsterdam
Tonnie van Genugten, docentbegeleider Haagse Hogeschool