Cliënten op hun gemak met e-health, diëtisten minder

Nederlandse patiënten lijken liever een online afspraak te willen maken in plaats van fysiek. Dat komt naar voren uit een onderzoek van Nuance Communications, een multinationale technologie-onderneming. Vanuit de redactie vroegen we een aantal NVD-diëtisten naar hun mening over het onderwerp. Geven zij ook de voorkeur aan digitale consulten of niet?

Het bedrijf ondervroeg circa 10.000 volwassenen in Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Spanje, Italië, Zweden, Verenigde Staten, Australië en Mexico en concludeert dat patiënten en cliënten een groeiend vertrouwen hebben in moderne technologie, wat tevens de reden is dat ze vaker online afspraken willen maken. Na de uitbraak van de pandemie en de periode erna, waren zorginstellingen gedwongen om digitale consulten en afspraken in te plannen. Dit werd al snel de norm in de zorg. Deze digitale overgang heeft gezorgd voor een fundamentele verandering in gedrag bij patiënten. Na ingang van de versoepelingen in de coronamaatregelen gaf nog maar 44% van de Nederlandse patiënten aan dat ze het liefst een fysieke afspraak zouden maken. De argumenten voor het verkiezen van digitale afspraken boven fysieke afspraken zijn: het niet hoeven reizen, om de druk op de zorg te verminderen en dat het geen verschil maakt(fysiek en digitaal).

Vanuit de NVD is er gebeld naar een paar diëtisten om te vragen naar hun ervaring rondom de digitale zorgverlening in de pandemie.

Over het algemeen is daaruit gekomen dat het voor de patiënten zelf goed te doen is digitaal, volgens de ervaring van de diëtisten die zijn gebeld. Patiënten zijn vaak ook handig met de computer. Problemen met bijvoorbeeld beeld en geluid kunnen zij meestal goed oplossen. Soms vinden oudere patiënten het wel nog lastig om op de computer een afspraak te maken. De diëtisten zelf ervaren daar tegenover wel dat zij hun werk minder goed uit kunnen voeren.

Diëtist Marianne Aarts, hoofd diëtetiek werkzaam in het Elkerliek ziekenhuis in de provincie Noord-Brabant, werkt vooral met kinderen en ouders en vertelt dat zij het liefst toch videobelt als het consult online moet plaatsvinden. Het verschilt voor haar wel per casus en consult. Vooral het eerste consult wil ze door middel van videobellen vastleggen. Op die manier is het voor haar persoonlijker want dan heeft ze een beeld bij de stem, de daarna volgende consulten met de patiënt kunnen dan wel telefonisch. Andere beschreven nadelen van een digitale afspraak is dat het oogcontact en de houding van de cliënt niet duidelijk zijn hierdoor is het moeilijk aanvoelen door de diëtist wat er mogelijk nog meer speelt. Aan de telefoon bijvoorbeeld moet je heel erg doorvragen om een bepaalde emotie beter te kunnen achterhalen. Iemand kan je beter begrijpen aan lichaamstaal en manier van spreken. Deze factoren mist zij wel echt met het bellen of videobellen. Het maken van de afspraak zelf(online) gaat wel gemakkelijk wordt verteld. ‘’Het ziekenhuis faciliteert het bellen. Het is heel simpel: een linkje wordt opgestuurd naar de cliënt en die kan men simpelweg openen.’’ Daarbij vertelt Marianne wel dat de drempel vaak hoog ligt voor de patiënten. Mensen schrikken af van het online afspreken maar naderhand vinden ze het wel prima online.

Jeanette van der Laan, diëtist bij Lekker Beter Gezond in Emmen vertelt dat ze echt liever fysieke consulten doet dan online consulten.  Haar is opgevallen dat veel patiënten het wel prettig vinden een online consult omdat het hen reistijd scheelt en dat het makkelijker is online. Daarbij vertelt ze dat ouderen het wel lastig vinden om online een afspraak te volgen. Jongeren pakken dit makkelijker op.

Floor Dieben, diëtist werkzaam in Haarlem en Velsen-Zuid, merkt dat er een hogere vraag is naar digitale zorg. Voornamelijk doordat het gewoner is geworden door de pandemie. Voor een online consult heeft ze een online tool voor videobellen. De online afspraken vindt ze wel oké en het kan ook tijd besparen volgens haar. Toch vindt Floor dat er een soort afstand merkbaar is die je bij een fysiek niet hebt, denk bijvoorbeeld aan lichaamstaal, die zie je digitaal niet/minder terwijl dat juist nuttig kan zijn in je gesprek. Als voordeel geeft Floor dat een gesprek op afstand wel drempelverlagend kan werken.

Uit de gesprekken met de diëtisten blijkt dat cliënten/patiënten het afwisselend prettig vinden om online een consult te doen. De diëtisten zelf vinden online uiteindelijk een stuk minder prettig vooral omdat het niet persoonlijk is. Er zijn verschillende nadelen en voordelen besproken maar uiteindelijk wegen de voordelen niet op tegen de nadelen. Doormiddel van een fysiek consult kan de diëtist toch beter de cliënt begrijpen en een betere hulp/behandeling bieden.

Met dank aan diëtisten: Marianne Aarts, Floor Dieben en Jeanette van der Laan

Bron: Nuance